Alt Kategori
Hayat Sigortalar?
Hayat sigortas? yapt?r?rken nelere dikkat edilmelidir?
Hayat sigortas? yapt?r?rken teklifnamede yer alan sorulara do?ru cevap vermek, gerek sigorta ettirenin gerekse sigortal?n?n kendisince bilinen ve sigortac?n?n bilmesi gereken hususlar? sigortac?ya bildirmesi önemli bir yükümlülüktür. Bu yükümlülü?ün ihlali halinde sigortac? sözle?meden cayabilir ya da ek prim almak suretiyle sözle?meyi yürürlükte tutabilir.
Sigortal?, sigorta ettiren ve lehtar ne anlama gelmektedir?
Hayat? üzerine sigorta sözle?mesi yap?lan ki?iye sigortal?, prim ödeyerek sigortal?n?n hayat?n? sigortalayan ki?iye sigorta ettiren, sigorta sözle?mesine taraf olmamakla birlikte lehine sigorta sözle?mesi yap?lan ve rizikonun gerçekle?mesi halinde kural olarak tazminat? talep etme hakk?na sahip ki?iye de lehtar denilmektedir.
Kimler hayat sigortas? yapt?rabilir?
Sigorta ettiren, ölüm veya hayatta kalma ihtimallerine kar?? kendisinin veya ba?kas?n?n hayat?n?, sigorta ettirebilir. Ba?kas?n?n hayat? üzerine sigorta yap?labilmesi için, o ki?inin hayat?n?n devam?nda lehtar?n menfaatinin bulunmas? ?artt?r.
Menfaat ?art?n?n sözle?menin yap?lmas?ndan sonra ortadan kalkmas? hâlinde sözle?me o andan itibaren geçersiz hâle gelir; ancak, sigorta ettirene erken ayr?lma de?eri ödenir.
Hayat sigortas? sözle?melerinde hangi kesintiler yap?labilir?
Hayat grubu sigortalar?nda gider pay?, arac? komisyonu (veya üretim masraf?) ile i?letme masraf? kesintileri, tarifelerin özelliklerine göre ?irketçe belirlenen oranlarda yap?labilir. Ayn? zamanda, sözle?mede belirtilen süre dolmadan sigortadan ayr?lma durumunda, erken ayr?lma kesintisi uygulanabilmektedir.
Hayat grubu sigortalar?nda getiri garantisi verilmekte midir?
Yat?r?m fonlu sigorta ürünleri hariç teknik faiz oran?nda getiri garantisi verilmesi zorunludur.
Hayat sigortalar?nda poliçeden cayma süresi ne kadard?r?
Sigorta ettiren, sigortac?n?n kendisine cayma hakk?n? kullanabilece?ini bildirmesinden itibaren onbe? gün içinde sözle?meden cayabilir. Bilgilendirmenin yap?ld??? sigortac? taraf?ndan ispatlan?r. Bilgilendirme yap?lmam??sa cayma hakk? ilk primin ödenmesinden bir ay sonra sona erer.
Sigorta ettiren, sigortac?n?n sorumlulu?u ba?lamadan önce, kararla?t?r?lm?? primin yar?s?n? ödeyerek sözle?meden cayabilir. Sözle?meden k?smi cayma hâlinde, sigorta ettirenin ödemekle yükümlü oldu?u prim, cay?lan k?sma ili?kin primin yar?s?d?r.
Hayat sigortas? primleri için vergi avantaj? var m?d?r?
Hayat sigortalar?nda ödenen primler sayesinde vergi indirimi sa?lanmakta ve ödenen primin gerçek maliyeti dü?mektedir.
Sigortan?n Türkiye’de yerle?ik ve merkezi Türkiye’de bulunan bir sigorta ?irketi nezdinde akdedilmi? olmas? halinde sigortal?n?n ?ahs?na, e?ine ve küçük çocuklar?na ait birikim priminin al?nd??? hayat sigortalar?nda ödenen prim tutar?n?n % 50’si; yaln?zca ölüm, kaza, hastal?k, sakatl?k teminat? içeren hayat sigortalar?nda ise ödenen primin tamam? gelir vergisi matrah?ndan indirilebilmektedir.
Gelir vergisi matrah?ndan indirilebilecek tutar:
· Ücretliler için, primin ödendi?i ayda elde edilen ücretin %15’i;
· Y?ll?k beyanname vermekle mükellef olanlar için, beyan ettikleri gelirin %15’i,
· Asgari brüt ücretin y?ll?k tutar?
ile s?n?rlanm??t?r.
??verenlerin çal??anlar? ad?na ödedi?i ?ah?s sigortas? primleri, ticari kazançlar?n?n tespitinde gider olarak indirim konusu yap?labilmektedir.
??verenler taraf?ndan çal??anlar? ad?na bireysel emeklilik sistemine ödenen katk? paylar? ve indirim konusu yap?lacak ?ah?s sigortalar? prim ödemelerinin toplam tutar?, ödemenin yap?ld??? ayda elde edilen ücretin %15'ini ve y?ll?k olarak asgari ücretin y?ll?k tutar?n? a?amaz.
Risk a??rl?kl? hayat sigortalar?nda prim nas?l hesaplanmaktad?r?
Y?ll?k hayat sigortas? primleri ya?a göre belirlenmektedir. Sigorta ?irketine göre meslek ve cinsiyetin de dikkate al?nd??? prim tablolar? bulunmaktad?r. Seçilen teminat tutarlar? da dikkate al?narak prim hesaplan?r.
Birikimli hayat sigortalar?nda yat?r?lan primler yat?r?ma nas?l yönlendirilir?
Birikimli hayat sigortalar?ndan ödenen primlerden risk primi, gider pay? ve arac? komisyonu(veya üretim masraf?) kesintileri yap?ld?ktan sonra kalan tutar yat?r?ma yönlendirilmektedir. Bu yönlendirme, Hayat Grubu Sigortalar? Yönetmeli?i kapsam?nda günlük kar pay? esas?na göre ve sigortal?lar? korumaya yönelik olarak Yönetmelikte belirlenen menkul k?ymet k?s?tlamalar?na göre yap?lmaktad?r.
Sigorta poliçesinde belirtilen süreden önce bu sigortadan ayr?l?nabilir mi?
Türk Ticaret Kanunu’nun 1500’üncü maddesinin birinci f?kras?na göre sigorta ettiren, en az bir y?ldan beri yürürlükte bulunan ve bir y?ll?k primi ödenmi? olan sigorta sözle?melerinde, istedi?i zaman sözle?meyi sona erdirerek sigortadan ayr?labilir. Ayn? maddenin ikinci f?kras?na göre ya?ama ihtimaline kar?? yap?lan sigortalarda, sigortac?dan ayr?lma de?erinin istenebilmesi için ise sigortal?n?n sa?l?kl? oldu?unu ispat etmesi gereklidir.
Ancak Birikimli Hayat Sigortalar? en az 10 y?ll?k süre için yap?lan uzun dönemli sigortalard?r. Erken ayr?lma durumunda sigortada kalma süresine ba?l? olarak birikim tutar? üzerinden kesinti yap?labilmektedir. ?lk y?llarda üretim masraflar?n?n yüksek olmas? nedeniyle de erken ayr?lma halinde birikimli kar pay? tutar? ödenen primlerden daha dü?ük kalabilmektedir.
Birikimli hayat sigortas? devredilebilir mi?
Birikimli hayat sigorta poliçesinde tayin edilen sigortal?n?n ve sigorta ettirenin de?i?ikli?i mümkündür.
Hayat sigortas?nda biriken tutardan borç al?nabilir mi?
Sigortac?, en az bir y?ldan beri yürürlükte bulunan ve bir y?ll?k primi ödenmi? olan sigorta sözle?melerinde, sigorta ettirenin talebi üzerine ve talep an?ndaki genel kabul görmü? aktüerya kurallar?na uygun bir biçimde hesaplanan de?er üzerinden sigortal?ya ödünç para vermek zorundad?r.
Borcun faizleri, taraflarca kararla?t?r?lan vadelerde ödendi?i sürece sözle?me yürürlükte kal?r. Faizler vadelerinde ödenmeyecek olursa, sigortac?, sigorta ettirene bir ihbar mektubu göndererek borcunu i?lemi? faiz ve masraflar?yla üç ay içinde ödemeye davet eder. Borç bu süre içinde ödenmez ise sigortac? re'sen i?tira eder ve alaca??n? i?lemi? faiz ve masraflar?yla birlikte tahsil eder. Kalan miktar sigorta ettirene iade olunur.
Borcun faizleri, taraflarca kararla?t?r?lan vadelerde ödendi?i sürece sözle?me yürürlükte kal?r. Faizler vadelerinde ödenmeyecek olursa, sigortac?, sigorta ettirene bir ihbar mektubu göndererek borcunu i?lemi? faiz ve masraflar?yla üç ay içinde ödemeye davet eder. Borç bu süre içinde ödenmez ise sigortac? re'sen i?tira eder ve alaca??n? i?lemi? faiz ve masraflar?yla birlikte tahsil eder. Kalan miktar sigorta ettirene iade olunur.
Hayat grubu sigortalar?nda getiri garantisi verilmekte midir?
Birikim priminin al?nd??? sigorta ürünleri hariç teknik faiz oran?nda getiri garantisi verilmesi zorunludur.
Belirlenen primlerin ödenmedi?i durumlarda sözle?me feshedilir mi?
En az bir y?ldan beri yürürlükte bulunan ve bir y?ll?k primi ödenmi? olan sigorta sözle?melerinde, sigorta ettiren daha sonra prim ödeme borcunu yerine getirmezse, sigortac? bu sebeple sözle?meyi feshedemez ve prim isteyemez. Bu hâlde sigorta, prim ödenmesinden muaf sigortaya dönü?ür. Prim ödenmesinden muaf sigortada, sigorta bedeli ödenen primle sözle?me uyar?nca ödenmesi gereken prim aras?ndaki orana göre ödenir.
Lehtar olarak bildirilmi? ki?i yerine ba?ka birini lehtar olarak göstermek mümkün mü?
Sigorta ettiren, lehtar? de?i?tirme hakk?ndan vazgeçti?ini sigorta poliçesine yazd?rmakla beraber poliçeyi lehtara teslim etti?i takdirde o ki?iyi de?i?tiremez. Ancak, tereddüt halinde sigorta ettirenin lehtar? de?i?tirme hakk?n?n sakl? tutuldu?u kabul edilir.
Kaynak: Türkiye Sigorta Birli?i